In de concerten binnen het thema, 'Brieven, verhalen, gedichten en boeken' buitelen de genres over elkaar heen. Muziektheater, drama, melodrama, spoken word, liedkunst, illustratieve muziek, hertaalde mythen en biografische teksten die worden afgewisseld met muziek, worden in de salon in acht concerten gepresenteerd.
Taal en muziek vormen een danspaar, om elkaar heen wervelend, innig verstrengeld of elkaar afstotend, poëtisch en lyrisch op zoek naar een cadans.
We blozen bij de intiemste woorden van een componist, we luisteren mee met schrijvers die van het leven van componisten verhalen. We horen musici componisten bevragen en we schrijven ons eigen persoonlijke verhaal bij hertaalde mythes.
We verbinden ons met de Russische ziel in - maatschappijkritische- twintigste eeuwse tek- sten. We staan versteld over de heisa rond de begrafenis van een componist en breken ons het hoofd over een beroemde boekpassage waarin de schrijver naar echt gecomponeerde stukken verwijst, of misschien ook niet.
De concerten in ‘Brieven, verhalen, gedichten en boeken’ geven niet alleen het zicht op een muzikaal gedifferentieerd landschap, ze zijn ook een ode aan de taal. In de autobiografie van Konstantin Paustovski (1892-1968) figureert de bibliofiele journalist Sjtsjelkoenov met een lezing over de geschiedenis van het boek.
‘Naar zijn zeggen hoedt en bewaart alleen het boek het menselijk denken en geeft dit door van eeuw tot eeuw en van geslacht tot geslacht. Het draagt de gedachten, als waren deze pasgeboren, door alle tijden heen in heel hun oorspronkelijke zuiverheid en met al hun rijkgeschakeerde nuances. Het door mensenhanden geschapen boek is net zo’n soort eeuwigheid geworden als de ruimte en de tijd. De sterfelijke mens heeft aldus een onsterfelijke waarde geschapen... Als wij opgaan in de langzame cadans van de verzen van Homerus geschiedt voor onze ogen een wonder en zien wij aan de duizenden jaren oude, versteende staf van de dichter de bloesem ontluiken van levende poëzie. Ons eerste contact met een gedachte die uit ondenkbare verten tot ons komt, is altijd fris en vertoont geen spoor van aftakeling. Zij werkt op ons mensen van de twintigste eeuw even nieuw en rechtstreeks in als eens op onze voorvaderen. Eeuwen zijn in een ondoordringbare nevel ondergegaan.
Alleen het menselijk denken fonkelt helder als Vega, de blauwe ster waarvan het is alsof het licht van het heelal erin opgehoopt is.... Precies zo is geen leemte in de geschiedenis, evenmin als aan de vergetelheid overgelaten ruimte, bij machte het menselijk denken te vernietigen dat in honderden, duizenden en miljoenen handschriften en boeken is vastgelegd.’ (uit: Verhaal van een leven van Paustovski, vertaald door Wim Hartog)
Misschien dat wij niet direct deze verheven gedachten en woorden als die van Sjtsjelkoenov hebben, feit blijft dat de reikwijdte van woorden alleen in dit soort proporties beschreven kan worden. En als woorden dan te kort schieten rest de muziek.
Bekijk alle concerten binnen dit thema